İçindekiler
Diyabet (Şeker Hastalığı) Nedir?
Şeker Hastalığı olarak da bilinen Diyabet, vücutta insülin adı verilen hormonun yetersiz salgılandığında ya da etkisiz olduğu durumlarda oluşan bir hastalıktır. Ülkemizde 2000 yılı verilerine göre; 2.5 milyonu aşkın Tip 2 diyabetli birey yaşamaktadır.
Halk diliyle şeker hastalığı olan diyabet Tip 1 ve Tip 2 olarak ikiye ayrılmaktadır.
Tip 1 Diyabet
Tip 1 diyabet genelde çocuk veya gençlik yaşlarında ortaya çıkar. Pankreas insülin salgısı üretmez. Kan şekeri sürekli yüksek düzeylerde olur. Dışarıdan insülin alınması zorunludur.
Tip 2 Diyabet
Daha çok orta yaşlı veya yaşlı bireylerde ortaya çıkmaktadır. Pankreas insülin üretir fakat insülin yetersiz ya da etkisiz kalır. Bunun yanında birçok çevresel faktörlerin etkisi olduğu gibi; aşırı kilolu olma, aşırı karbonhidratlı besin tüketimi ve yanlış beslenme tarzı riski arttıran faktörlere öncülük etmektedir.
- Diyabet kronik bir hastalıktır ve ömür boyu devam eder.
Diyabet Belirtileri Nelerdir?
- Halsizlik ve yorgunluk
- Aşırı yemek yeme isteği, doyamama
- Sık idrara çıkma
- Ağızda kuruluk hissi
- Hızlı ve istemsiz kilo kaybı
- Ciltte kuruluk ve kaşıntı
- Yaraların daha geç iyileşmesi
- Ayaklarda uyuşma, karıncalanma
Diyabette Beslenme
Her birey birbirinden farklıdır. Dolayısıyla diyabetli bireylerin diyetleri de yaşam şekillerine göre farklılık gerektirmektedir. Diyabetli bireyler için asla bir tek diyet örneği yoktur.
Beslenme uzmanı beslenme planı hazırlanırken en önemli nokta olarak; farklı bir durum yoksa diyabetli bireyin vücut ağırlığını korumaya yönelik olmalıdır.
En az 5 öğün beslenilmelidir. Protein, karbonhidrat ve yağ gereksinmeleri karşılanacak şekilde bir beslenme programı hazırlanmalıdır.
Beslenme programı yeterli ve dengeli olmalıdır ki kan şekeri stabil bir şekilde kalmalıdır.
Alkol sınırlandırılmalıdır.
Yolculuk seyahat durumunda da diyabete uyumlanmış diyet aksatılmamalıdır.
Diyabetik diyette önerilen besinler ve saatleri aksatılmamalıdır.
Diyabette Tüketilmemesi Gerekenler
- Beslenme programınızda önerilenden fazla süt, yoğurt, yumurta, et, tavuk, balık tüketmeyiniz.
- İçeriği bilinmeyen pasta, kek, kurabiye, börek, çörek çeşitleri tüketmeyiniz.
- Konserve, turşu, salamuralar, sucuk, pastırma, salam, sosis vb. yiyecekler tüketmeyiniz.
- Sakatatları (karaciğer, beyin, böbrek, dalak, yürek, dil, işkembe vb.) tüketmeyiniz.
- Kuruyemişler ve kurutulmuş meyveleri tüketmeyiniz.
- Tahin, tahin helvası, pekmez, kaymak, krema, mayonez, çikolata tüketmeyiniz.
- İşlenmiş gıdalardan kaçınınız.
- Pirinç pilavı, mısır, tarhana gibi yiyecekleri tüketmeyiniz.
- Patates, pancar, bakla, ıspanak, pazı, tatlı kabağı, mantar, kereviz, enginarı tüketmeyiniz.
- Muz, kavun, karpuz tüketmeyiniz.
- Meşrubatlar, boza, kahve, kakao, neskafe, koyu çay, kola, soda, madensuyu tüketmemeye özen gösteriniz.
- Şeker ve şekerli her türlü yiyecek ve içecek tüketmeyiniz.
- Tuz ve tuzlu yiyecekleri en aza indiriniz.
Beslenme programınızın dışında kalan yiyecekleri tüketmemeye özen gösteriniz, eğer tüketmek isterseniz ya da kaçamak yaparsanız beslenme uzmanınıza danışınız.
