İçindekiler
Demir Eksikliği
Demir eksikliği dünya özellikle kadınlarda %35, erkeklerde %20, gebelerde ise %50 oranında sık görülen ve tedavi edilebilen bir sağlık problemidir. Demir tedavisine, eksiklik saptandığı andan itibaren hemen başlanmalı fakat, bunun nedeni bulmak da önemlidir. Regl dönemi öncesi kadınlarda ve büyüme çağındaki çocuklarda sıklıkla görülür ancak, erkeklerde ve menopoz dönemindeki kadınlarda aksi ispat edilinceye kadar kanama ile ilişkilendirilebilir.
Demir Eksikliği Nedir?
Bir tür anemi olan demir eksikliği, kanda yeteri kadar kırmızı kan hücresi olmaması durumunda ortaya çıkmaktadır. Demir, vücuda oksijen taşınmasında hayati rol oynadığı için yeterli sayıda kırmızı kan hücresinin olmaması, taşınan oksijen miktarının yetersiz olmasına yol açar. Demir ise oksijenin kırmızı kan hücrelerine bağlanması noktasında önemli bir rol üstlenmektedir. Bunun yanında demir, vücuttaki bazı enzimlerin sentezlenmesi için gereklidir. Enzim sentezinde de hayati bir rol oynamaktadır.
Demir Eksikliği Neden Olur?
Demir eksikliği doğuştan olabileceği üzere yaşam tarzınızdan kaynaklı da olabilir. Bu durumlara bağlı kalarak bir diyetisyen eşliğinde demir takviyeleri ve demir eksikliğine karşı beslenme önerileri gibi önlemler sayesinde demir seviyelerinin istenilen düzeye çıkarmak mümkündür.
Ayrıca kronik kan kaybı, hamilelik ve çok fazla egzersiz yapmak da demir eksikliğine neden olan faktörler arasında olabilir.
Demir Eksikliği Belirtileri Nedir?
- Halsizlik
- Uyku problemleri
- Saç dökülmesi
- Fazla üşüme hissi
- Ellerde ve ayaklarda uyuşma
- Depresyon
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi ve kararmaları
- Sürekli yorgunluk
- Ciltte solgunluk
Demir Eksikliğinde Ne Yapılmalı?
Demir en çok etlerde (özellikle kırmızı ette), tavuk, hindi, yumurta sarısında bulunmaktadır. Bitkisel kaynaklı besinlerde de demir bulunur fakat bu demir vücudumuzda rahatça kullanılamaz.
Sağlıklı bir beslenme düzeni sağlayabilmek için:
– Öğünlerinizi az ve sık tüketiniz.
– Yemeklerinizi hazırlarken haşlama, fırında veya ızgara yöntemlerini kullanınız. Kızartma ve kavurma yöntemlerini kullanmayınız.
– Yemeklerin haşlama suyunu dökmeyiniz.
Demir Eksikliği Beslenme Önerileri
- Et yemekleri ve yumurtayla birlikte bol limonlu yeşil salata, söğüş sebze veya meyve tüketiniz.
- Günlük en az 90 gr. (3 köfte büyüklüğünde = 9 – 12 parça kuş başı) et veya bu miktarlarda et içeren sebze yemeği tüketiniz.
- Sabahları aç karınla 1 yemek kaşığı pekmezin üzerine 2-3 damla limon damlatarak tüketebilirsiniz.
- Haftada 2-3 gün haşlanmış yumurta veya yumurtalı bir yemek tüketiniz fakat yağda pişirmeyiniz.
- Yemeklerle birlikte çay, kahve, asitli (kola, gazoz vb.) içecekler tüketmeyiniz. Bunlar demirin emilimini azaltan faktörlerdir. Yemeklerden 30-45 dakika sonra bunları içebilirsiniz.
- Bitkisel çaylar tercih edebilirsiniz.
- Kepekli ekmek tüketmemelisiniz.